LPG Dönüşümü yapan servis sayısı son yıllarda hızla artarak iki bin yılından önceki seviyelerine ulaşmış durumdadır. Piyasada şu anda bulunan LPG kitleri
de ağırlıklı olarak İtalyan markalar olmak üzere bir hayli fazlalaştı.
LPG Dönüşüm Sistemleri, benzinli motor teknolojisinde olduğu gibi iki ana temel teknik üzerine kurulmuştur: 1. Karbüratörlü Sistemler, 2. Enjeksiyonlu Sistemler.
KARBÜRATÖRLÜ SİSTEM: Bu sitsem düşünce olarak, yüksek basınç altında bulunan LPG’nin basıncını atmosfer basıncı seviyesine düşürerek ve gazın buharlaşmasını sağlayarak onun verimli yanması mantığına dayanır. Sistemin en önemli parçası, LPG ve kalorifer suyunu, içerisinde buluşturarak gazın buharlaşmasını sağlayan ve basıncını düşüren dedantör veya regülatör denen parçadır. Halk arasında beyin de denen bu parça sistemin ana parçasıdır. İçerisinde bulunan sıcak suyun yanından geçerek basıncı düşen ve buharlaşan LPG, regülatörden kimyevi birtakım değişimlere uğramış halde geçerek yanma odasına gider.
Regülatör, içerisinden sıcak suyun rahatça geçmesi ve ısınması için, motor bloku çevresinde, kalorifere yakın ve mümkün olduğunca onun seviyesinden yüksek olmayan bir yere monte edilir. Depodan, dışı PVC kaplı, 6 mm çapında bir bakır buru ile gelen LPG, gaz kesici denilen ve içersinde filitre bulunan bir parçadan geçerek regülatöre ulaşır. Araç LPG ile çalışmaya geçince benzini durduran ve benzin kesici denen bir parça daha takılır. İşte karbüratörlü sistemin, motor kısmına monte edilen parçaları, regülatör, gaz kesici ve benzin kesiciden ibaret bu üç parçadır. Bu parçalar standart parçalardır. Bir de karbüratör üzerine yerleştirilen ve ideal gaz- oksijen karışımını sağlayan mikser vardır ki, bu parça standart değildir, araçtan araca biraz farklılık gösterebilir.
Karbüratörlü sistemin bir diğer parçasıda, aracın içerisine, direksiyon konsolu civarına takılan yakıt seçici anahtardır. Bu anahtar hem yakıt seçmemizi sağlar, hem de depodaki gazın seviyesini gösterir.
Bunlar dışında sistemin iki parçası daha vardır ki, bunlarda arka kısımda bulunur. Birincisi önemli bir parça olan, mutivalf veya şamandıra denilen parçadır. Şamandıranın , gazın depoya alınmasını, oradan motora sevkedilmesini sağlamak gibi önemli işlevleri vardır. Şamandıra aynı zamanda, üzerindeki sensörle birlikte, yakıt seçici anahtarla entegre olarak, anahtarın gaz seviyesini göstermesnde de kumanda görevi görür. Şamandıra üzerinde, motora giden gazın, istendiğinde kesilebilmesini sağlayan bir vana vardır. Ayrıca ECR 67 01 uyarınca, büyük çaplı gaz kaçaklarını durduran aşırı akış valfi ve yüksek ısıdan kaynaklanan patlama riskini minimize eden, yüksek basınç emniyetleri vardır.
Arka kısımda bulunan sistemin diğer parçası ise, dolum ağzıdır. Genelde tampon veya tampon altına yerleştirilen Dolum Ağzı (veya Dolum Ucu da denilen) parça, gaz dolum işini görür.
LPG Dönüşümünde, her iki sistemde de zorunlu olarak kullanılan temel eleman gaz tankı (depo) dur. 4 milimlik sacdan yapılan ve 105 bar basınca dayanıklı olması öngörülen gaz tankının iki tipi vardır: Çapı 25 ila 45 cm arasında ve farklı uzunluklarda olan silindir tanklar ile stepne şeklinde tasarlanmış ve stepnelerin yerine konulan simit tanklar bulunmaktadır.
SIRALI SİSTEM: Sıralı Sistem, enjejksiyonlu gaz sisteminin halk arasında bilinen diğer adıdır. Karbüratörlü motorlarla, enjeksiyonlu motorların farkı ne ise, karbüratörlü LPG Sistemi ile Enjeksiyonlu Sistemin farkı da aynıdır. Sıralı Sistemde de buharlaştırıcı ve basınç düşürücü regülatör, sistemin baş aktörüdür. LPG basıncı düşürülmeden ve buharlaşma sağlanmadan her iki sistemi de verimli çalıştıramazsınız. Sıralı Sistemle Karbüratörlü Sistemde regületörün yanı sıra, gaz ve benzin kesiciler, yakıt seçici anahtar, şamandıra ve dolum ağzı aynıdır. Zaten depoların aynı olduğunu söylemeye gerek yok. Peki bu iki sistemin farkı nedir? Yukarıda da dediğimiz gibi, birisi karbüratörlü, diğeri enjeksiyonlu sistemdir. Sıralı Sistemin en önemli ayırdedici farkı, benzin sistemiyle entegre çalışıyor olmasıdır. Sıralı Sistemin doğasından kaynaklanan ve Karbüratörlü Sistemde olmayan gaz enjektörleri ve birde Elektronik Kontrol Ünitesi (ECU) vardır. LPG beyni (ECU) sinyalleri benzin beyninden alarak ve ona entegre olarak çalışır. Dolayısıyla iki sistem arasında çalışma mantığı olarak büyük farklılıklar vardır.
KARBÜRATÖRLÜ SİSTEM: Bu sitsem düşünce olarak, yüksek basınç altında bulunan LPG’nin basıncını atmosfer basıncı seviyesine düşürerek ve gazın buharlaşmasını sağlayarak onun verimli yanması mantığına dayanır. Sistemin en önemli parçası, LPG ve kalorifer suyunu, içerisinde buluşturarak gazın buharlaşmasını sağlayan ve basıncını düşüren dedantör veya regülatör denen parçadır. Halk arasında beyin de denen bu parça sistemin ana parçasıdır. İçerisinde bulunan sıcak suyun yanından geçerek basıncı düşen ve buharlaşan LPG, regülatörden kimyevi birtakım değişimlere uğramış halde geçerek yanma odasına gider.
Regülatör, içerisinden sıcak suyun rahatça geçmesi ve ısınması için, motor bloku çevresinde, kalorifere yakın ve mümkün olduğunca onun seviyesinden yüksek olmayan bir yere monte edilir. Depodan, dışı PVC kaplı, 6 mm çapında bir bakır buru ile gelen LPG, gaz kesici denilen ve içersinde filitre bulunan bir parçadan geçerek regülatöre ulaşır. Araç LPG ile çalışmaya geçince benzini durduran ve benzin kesici denen bir parça daha takılır. İşte karbüratörlü sistemin, motor kısmına monte edilen parçaları, regülatör, gaz kesici ve benzin kesiciden ibaret bu üç parçadır. Bu parçalar standart parçalardır. Bir de karbüratör üzerine yerleştirilen ve ideal gaz- oksijen karışımını sağlayan mikser vardır ki, bu parça standart değildir, araçtan araca biraz farklılık gösterebilir.
Karbüratörlü sistemin bir diğer parçasıda, aracın içerisine, direksiyon konsolu civarına takılan yakıt seçici anahtardır. Bu anahtar hem yakıt seçmemizi sağlar, hem de depodaki gazın seviyesini gösterir.
Bunlar dışında sistemin iki parçası daha vardır ki, bunlarda arka kısımda bulunur. Birincisi önemli bir parça olan, mutivalf veya şamandıra denilen parçadır. Şamandıranın , gazın depoya alınmasını, oradan motora sevkedilmesini sağlamak gibi önemli işlevleri vardır. Şamandıra aynı zamanda, üzerindeki sensörle birlikte, yakıt seçici anahtarla entegre olarak, anahtarın gaz seviyesini göstermesnde de kumanda görevi görür. Şamandıra üzerinde, motora giden gazın, istendiğinde kesilebilmesini sağlayan bir vana vardır. Ayrıca ECR 67 01 uyarınca, büyük çaplı gaz kaçaklarını durduran aşırı akış valfi ve yüksek ısıdan kaynaklanan patlama riskini minimize eden, yüksek basınç emniyetleri vardır.
Arka kısımda bulunan sistemin diğer parçası ise, dolum ağzıdır. Genelde tampon veya tampon altına yerleştirilen Dolum Ağzı (veya Dolum Ucu da denilen) parça, gaz dolum işini görür.
LPG Dönüşümünde, her iki sistemde de zorunlu olarak kullanılan temel eleman gaz tankı (depo) dur. 4 milimlik sacdan yapılan ve 105 bar basınca dayanıklı olması öngörülen gaz tankının iki tipi vardır: Çapı 25 ila 45 cm arasında ve farklı uzunluklarda olan silindir tanklar ile stepne şeklinde tasarlanmış ve stepnelerin yerine konulan simit tanklar bulunmaktadır.
SIRALI SİSTEM: Sıralı Sistem, enjejksiyonlu gaz sisteminin halk arasında bilinen diğer adıdır. Karbüratörlü motorlarla, enjeksiyonlu motorların farkı ne ise, karbüratörlü LPG Sistemi ile Enjeksiyonlu Sistemin farkı da aynıdır. Sıralı Sistemde de buharlaştırıcı ve basınç düşürücü regülatör, sistemin baş aktörüdür. LPG basıncı düşürülmeden ve buharlaşma sağlanmadan her iki sistemi de verimli çalıştıramazsınız. Sıralı Sistemle Karbüratörlü Sistemde regületörün yanı sıra, gaz ve benzin kesiciler, yakıt seçici anahtar, şamandıra ve dolum ağzı aynıdır. Zaten depoların aynı olduğunu söylemeye gerek yok. Peki bu iki sistemin farkı nedir? Yukarıda da dediğimiz gibi, birisi karbüratörlü, diğeri enjeksiyonlu sistemdir. Sıralı Sistemin en önemli ayırdedici farkı, benzin sistemiyle entegre çalışıyor olmasıdır. Sıralı Sistemin doğasından kaynaklanan ve Karbüratörlü Sistemde olmayan gaz enjektörleri ve birde Elektronik Kontrol Ünitesi (ECU) vardır. LPG beyni (ECU) sinyalleri benzin beyninden alarak ve ona entegre olarak çalışır. Dolayısıyla iki sistem arasında çalışma mantığı olarak büyük farklılıklar vardır.
